Co to jest insulinooporność i dlaczego tak ciężko schudnąć mając zaburzenia gospodarki węglowodanowej ?
Problem z wytwarzaniem insuliny może dotknąć każdego z nas. Możliwe, że jeszcze o niej nie słyszałaś, choć wydaje mi się, że temat problemów z gospodarką węglowodanową jest coraz częściej poruszany, czy to w telewizji, mediach społecznościowych lub wśród znajomych.. Z pewnością pomyślałaś wówczas: na szczęście mnie to nie dotyczy. A co… jeśli jest przeciwnie?
Co to jest insulinooporność ?
Insulinooporność jest stanem, w którym komórki organizmu tracą wrażliwość na działanie insuliny, czyli hormonu niezbędnego w metabolizmie węglowodanów. Insulina ma za zadanie m.in. utrzymywać prawidłowe stężenie glukozy we krwi, dostarczając ją do wnętrza komórek, które czerpią z niej energię. Jeśli ten mechanizm nie działa prawidłowo, glukoza nie może przenikać do komórek, jej stężenie we krwi rośnie, a wraz z nią może dochodzić do stanu zapalnego w organizmie. Insuliooporność to nie choroba, ale zaburzenie metaboliczne, która wymaga podjęcia zdecydowanych kroków.
Dlaczego tak ciężko schudnąć w insulinooporności?
Insulinooporność i nadmierna masa ciała lubią iść ze sobą w parze. Ale nie zawsze jest to regułą. Każdy, kto próbował się odchudzać, mając insulinooporność lub hiperinsulinemię, doskonale wie, jak ciężkie potrafi to być zadanie. Dzieje się tak, ponieważ oporność tkanek na insulinę to wieloczynnikowe zaburzenie metaboliczne, które prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego.
Głównymi przyczynami powstawania insulinooporności jest brak ruchu, otyłość, nadmierne spożycie przetworzonej i wysokowęglowodanowej i wysokokalorycznej żywności (o wysokim indeksie glikemicznym). Żywiąc się w ten sposób, stale podwyższamy swój poziom glukozy we krwi, aż w końcu komórki nie dają już rady i stają się oporne na insulinę. W konsekwencji insulinooporność jeszcze bardziej nasila otyłość brzuszną, prowadząc do błędnego koła. Im bardziej nasila się otyłość, tym bardziej nasila się insulinooporność.
Ale czy to jedyne możliwe przyczyny powstania zaburzeń metabolicznych ?
Nie zawsze jednak przyczyną insulinooporności musi być otyłość, czy nieprawidłowe żywienie. Coraz bardziej obserwuje się fakt, że na insulinooporność wpływa dodatkowy czynnik, jakim jest wysokie stężenie kortyzolu. Kortyzol jest powszechnie nazywany hormonem stresu. Odpowiada za wyrzut adrenaliny w momencie „nastawienia na walkę”. Rozróżniamy 3 typy stresu: emocjonalny, fizyczny, krótkotrwały. Nieustanna ekspozycja organizmu na stres programuje organizm do odkładania tkanki tłuszczowej poprzez nieustanne stymulowanie trzustki do produkcji insuliny. Po krótce – stały, wysoki poziom kortyzolu = wysoki poziom insuliny.
Stały, wysoki poziom insuliny = doprowadzenie do oporności naszych komórek na działanie insuliny, czyli powstanie insulinooporności
Zaburzenia hormonów przemiany materii
W insulinooporności mamy do czynienia z podwyższonym poziomem insuliny, który hamuje wydzielanie glukagonu – hormonu, który działa antagonistycznie do insuliny. Glukagon ma za zadanie produkować glukozę, gdy jest jej za mało oraz uwalnia tłuszcz z komórek tłuszczowych, aby przekształcić go w energię. W insulinooporności to zadanie jest jednak bardzo utrudnione, w efekcie czego energia jest stale magazynowana w postaci tłuszczu, co wpływa na zwiększanie się tkanki tłuszczowej.
Nadmiar insuliny w krwioobiegu ma również negatywny wpływ na pracę tarczycy– nadmierne wyrzuty insuliny nasilają zapalenie tarczycy, która produkuje coraz mniej hormonów oraz zmniejszają przemianę nieaktywnego hormonu T4 w aktywny T3 z powodu oporności tkanek wątroby. W związku z tym, że tarczyca reguluje aż 30% podstawowej przemiany materii, to efektem tego jest spowolnienie metabolizmu
Po czym poznać, że masz insulinooporność?
Na problemy z gospodarką węglowodanową może wskazywać wiele objawów, takich jak: obniżenie nastroju, „mgła mózgowa”, bóle głowy, problemy z odchudzaniem, nadmierny przyrost tkanki tłuszczowej, szczególnie w obrębie brzucha (brzuch insulinowy), ciągła ochota na słodycze, częste uczucie głodu – nawet po spożytym posiłku, ciągłe zmęczenie czy uczucie zimna, senność po posiłkach.
Jeśli zauważasz u siebie kilka z tych objawów, konieczne będzie wykonanie badań. Jeśli chcesz wiedzieć jakie, koniecznie śledź naszego bloga.
Zdrowe podejście do diety opiera się na rozsądnej zmianie nawyków żywieniowych. Wcale nie musisz ograniczać różnych produktów – ważna jest różnorodność i wiedza, jak świadomie wybierać składniki oraz komponować i spożywać smaczne posiłki.
- https://journals.viamedica.pl/clinical_diabetology/article/view/75099
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18035001/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24062792/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24166097/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34467577/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32460589/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32290122/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5655679/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28724173/