Szparagi i ich niezwykłe właściwości

Szparagi (Asparagus racemosus L.) to gatunek byliny z rodziny szparagowatych, pochodzący ze wschodniej części Basenu Morza Śródziemnego i z Azji Mniejszej. W uprawie jest rośliną dwupienną, wieloletnią, zielną. Jako warzywo szparag znany był już 5000 lat temu w starożytnym Egipcie. Obecnie rozpowszechniony został na całym świecie, także w Polsce (Wielkopolska). Największymi dystrybutorami szparagów są: Peru, Włochy, Holandia, Japonia, Tajwan i Stany Zjednoczone.

Sezon na szparagi

Na polskich stołach króluje w sezonie wiosennym, szczególnie w maju i czerwcu, warto wykorzystać ten krótki sezon w pełni, zwłaszcza że warzywa te nie tylko dobrze smakują, ale posiadają również ciekawe właściwości prozdrowotne.

Szparagi są lekkostrawne oraz niskokaloryczne, w 100 gramach szparagi zielone  zawierają jedynie 21 kcal, a szparagi białe 20 kcal,  co sprawia że są idealne na diecie redukcyjnej, dodatkowo  posiadają dużo błonnika, przez co są bardzo sycące. Szparagi bogate są w szereg witamin i składników mineralnych takich jak: witaminy: A, B1, B2, B5, B6, B12, C, D, E, PP, K, biotyna, kwas foliowy; składniki mineralne: Cynk, Fosfor, Jod, Magnez, Miedź, Potas, Selen, Sód, Wapń, Żelazo. Warzywa te mają bardzo niski indeks glikemiczny. IG szparagów wynosi 15, co plasuje to warzywo wśród przekąsek bezpiecznych dla cukrzyków.

Właściwości szparagów

Warzywa te zawierają bioaktywne metabolity które mają szereg prozdrowotnych właściwości. Wyróżnić możemy między innymi: fruktooligosacharydy, polisacharydy, aspisozydy, shatawaryny, sapogeniny, racemosole, izoflawony, glikozydy, śluz i kwasy tłuszczowe, oraz sapominę – jeden z głównych aktywnych składników korzeni szparagów. Głównym zadaniem wymienionych fitozwiązków jest ochrona organizmu przed uszkodzeniami pod wpływem reaktywnych form tlenu, posiadają działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe i regulujące mikrobiotę jelitową. 

Terapeutyczne zastosowania tej rośliny zostały zgłoszone w Farmakopeach Indyjskich i Brytyjskich oraz w tradycyjnym systemie medycyny, takim jak Ajurweda, Unani i Siddha. – do Leczenia używane są pod postacią ekstraktu otrzymywanego z różnych części tej rośliny.

Właściwości lecznicze

Lecznicze właściwości Szparagów i ekstraktów z tej rośliny można zaobserwować między innymi w:

–  promowaniu płodności

– radzeniu sobie ze stresem

– modulacji hormonalnej

– Wspomaganie leczenia: 

• wrzodów żołądka
• chorób nerek
• cukrzycy
• nadciśnienia tętniczego
• miażdżycy 
• nowotworów

– Z dostępnych badań neurofarmakologicznych wynika, że fizjologiczne działanie szparagów może być ukierunkowane na zwiększenie zdolności poznawczych lub w leczeniu schorzeń neurologicznych, takich jak stres, lęk, depresja, padaczka, choroba Parkinsona i choroba Alzheimera – Badania koncentrują się na ekstrakcie wieloskładnikowym.

Innymi korzyściami wynikających ze spożycia szparagów są: poprawa stanu skóry, włosów i paznokci; wzmocnienie odporność, poprawa perystaltyki jelit oraz wspomaganie usuwania toksyn z wątroby.

Szparag to afrodyzjak?

Jako ciekawostkę warto wspomnieć że w medycynie ludowej uznawane są afrodyzjak. 

• Korzenie szparagów (Asparagus racemosus L.): profil odżywczy, profil leczniczy, konserwacja i wartość dodana – PubMed (nih.gov)
• Neuro-nutraceutical potential of Asparagus racemosus: A review – PubMed (nih.gov)
• Asparagus racemosus: przegląd jego potencjału fitochemicznego i terapeutycznego – PubMed (nih.gov)
• Szparagi – właściwości zielonych i białych. Jak je gotować? (medme.pl)
• Szparagi – właściwości i wartości odżywcze (poradnikzdrowie.pl)